Ngày 10/5/2022 Sở Nông nghiệp và PTNT có văn bản số 700/SNN-CCTS về việc cảnh báo dịch bệnh do vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng gây ra trên đàn cá nuôi, để đảm bảo an toàn dịch bệnh, bà con nông dân cần áp dụng các biện pháp phòng trị bệnh tổng hợp

Ngày 10/5/2022 Sở Nông nghiệp và PTNT có văn bản số 700/SNN-CCTS về việc cảnh báo dịch bệnh do vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng gây ra trên đàn cá nuôi, để đảm bảo an toàn dịch bệnh, bà con nông dân cần áp dụng các biện pháp phòng trị bệnh tổng hợp như: cải tạo ao nuôi thật tốt trước khi thả giống, trong quá trình nuôi cần quản lý tốt môi trường ao nuôi, vệ sinh lồng nuôi thông thoáng, cho cá ăn đủ dinh dưỡng để cá sinh trưởng và phát triển tốt, tuyệt đối không sử dụng thức ăn ôi thiu, ẩm mốc hoặc hết hạn sử dụng; định kỳ bổ sung vitamin C hoặc tỏi tươi để tăng cường sức đề kháng cho đàn cá nuôi. Khi thời tiết thay đổi, bà con lưu ý sử dụng thiết bị bổ sung oxy hòa (như máy quạt nước, máy phun mưa, máy bơm,... nhất là thời điểm từ 11 giờ đêm hôm trước đến 6 giờ sáng hôm sau. Thường xuyên theo dõi hoạt động của cá để kịp thời điều trị khi cá bị nhiễm bệnh, đảm bảo an toàn sản xuất. Khi cá bị nhiễm bệnh, bà con có thể áp dụng biện pháp điều trị một số bệnh thủy sản thường xuất hiện trong mùa hè cụ thể như sau:

- Bệnh do ký sinh trùng gây ra chủ yếu thường gặp bệnh Trùng mỏ neo và bệnh trùng bào tử sợi:

+ Bệnh Trùng mỏ neo: Do trùng mỏ neo dùng móc cắm sâu vào thân, gốc vây, hốc mắt cá làm thành những vết thương sưng đỏ, chảy máu, dấu hiệu nhận biết bằng mắt thường là cá có biểu hiện thường xuyên cọ xát hoặc bơi lội không bình thường. Để trị bệnh bà con có thể sử dụng Formalin nồng độ 200-250 ml/m3 hoặc thuốc tím (KMnO4) nồng độ 2-5gr/m3 để tắm sát khuẩn cho đàn cá nuôi, thời gian 15-30 phút thực hiện lặp lại sau 3 ngày và thực hiện3 lần. Hoặc có thể sử dụng Formalin phun xuống ao với nồng độ 20-25 ppm (20-25 ml/m3), mỗi tuần phun 2 lần, thực hiện trong 2 tuần; có thể dùng các loại thuốc chiết xuất từ lá xoan liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

+ Bệnh trùng bào tử sợi (Myxobolus sp): Dấu hiệu nhận biết là khi quan sát thấy cá bơi lội không bình thường hay quẫy mạnh, cá kém ăn rồi chết, nếu bệnh nặng có thể nhìn thấy những bào nang bằng hạt tấm, hạt đậu xanh màu trắng đục bám trên mang cá. Hiện chưa có thuốc đặc trị bệnh này mà chủ yếu áp dụng các biện pháp ngăn chặn sự lây nhiễm bằng các biện pháp phòng bệnh tổng hợp trước, trong và sau chu trình nuôi: như cải tạo ao nuôi thật tốt trước và sau khi nuôi; trong quá trình nuôi định kỳ sử dụng vôi bột với liều lượng từ 2-3kg/100m³ hoặc sử dụng chế phẩm vi sinh để ổn định môi trường nước trong ao nuôi liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Tuyệt đối không sử dụng phân chuồng trực tiếp cho cá ăn khi chưa được ủ hoai.

- Bệnh do nấm gây ra: Chủ yếu gặp bệnh do nấm thủy mi và bệnh nấm mang trên cá:

+ Bệnh do nấm thủy mi: Biểu hiện của bệnh nấm thủy mi trên da cá xuất hiện các vùng trắng xám, sau vài ngày tại đó mọc lên các sợi nấm mảnh và phát triển lên thành từng búi nấm trắng như bông,1 đầu sợi nấm bám vào da của cá, đầu kia tự do ngoài môi trường nước. Khi cá bị bệnh nấm thủy mi sẽ bơi lội không định hướng, ngứa ngáy cọ sạt vào bờ hoặc là các vật dụng trong ao. Từ đó làm tróc vẩy trầy ra đây chính là cơ hội cho các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, ký sinh trùng xâm nhập và phát triển làm cho bệnh cá càng nặng hơn. Để trị bệnh Có thể dùng một số hóa chất để trị bệnh nấm thủy mi: Methylen 2 – 3g/m3, KMnO4 1 – 2g/m3 tạt xuống ao và lặp lại 2 lần trong 1 tuần hoặc sử dụng các loại thuốc có nguồn gốc Bronopol liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

+ Bệnh nấm mang trên cá: Cá bị bệnh nấm có hiện tượng sưng tấy và tiết dịch dính vào nhau,  khó thở, cá thường nổi hoặc tập trung ở vùng nước chảy, bỏ ăn. Ở những con bệnh nặng, sợi nấm và bào tử nấm sẽ theo mạch máu đến tim và các cơ quan khác. Bệnh thường xảy ra ở dạng cấp tính và diễn biến bệnh lý rất nhanh. Bệnh hiện chưa có thuốc đặc trị có thể dùng thuốc Methylen 2 – 3g/m3, KMnO4 1 – 2g/m3 tạt xuống ao và lặp lại 2 lần trong 1 tuần hoặc sử dụng các loại thuốc có nguồn gốc Bronopol liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất để hạn chế lây lan bệnh.

- Bệnh nhiễm khuẩn do vi khuẩn: cá có dấu hiệu xuất huyết trên da, gốc vây và trong cơ thể, mắt cá lồi, tích dịch trong ruột, hậu môn sưng đỏ và có dịch chảy ra, gan và thận xuất hiện các đốm trắng lấm tấm như hạt gạo. Khi xuất hiện 1 trong các triệu trứng trên bà con có thể sử dụng các loại thuốc kháng sinh có thành phần Florphenicol(15-20 mg/kg cá/ngày) hoặc Doxyciline (30 - 50mg/kg cá/ngày), cho ăn liên tụctrong 5-7 ngày và kết hợp với xử lý môi trường ao nuôi bằng các loại hóa chất, đồng sunfat, Vitaco, BKC…liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Trên đây là biện pháp điều trị một số bệnh thường gặp trên đàn cá nuôi trong mùa hè, bà con có thể tham khảo để áp dụng.